Ubuntu, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Ubuntu projesi, Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla başlatılmış olup ilk kararlı sürümü Ekim 2004'te yayınlanmıştır.(kaynak) Ubuntu günümüzde 20 milyonu aşkın kullanıcısıyla dünyanın en yaygın kullanılan Linux dağıtımı konumundadır.(kaynak)
Ubuntu, herkesin özgürce kullanabildiği; yayınlamakta, kopyalamakta ve kodlarını değiştirip geliştirebilmekte özgür olduğu yazılımlardan oluşur. Bunların çoğunluğu GNU Genel Kamu Lisansı ile güvence altına alınmış, özgür yazılım / açık kaynak yazılımlardır.
Ubuntu Güney Afrika'lı girişimci Mark Shuttleworth'e ait Canonical Ltd.'nin sponsorluğunda geliştirilmektedir. Canonical, Ubuntu'yu bireysel ve kurumsal tüm kullanıcılara tamamen ücretsiz olarak sunmakta, teknik destek isteyen kuruluşlara destek hizmeti vererek gelir elde etmeyi amaçlamaktadır. Canonical Ubuntu'yu açık kaynak kodlu ve özgür yazılım olarak sunduğu için, dünya çapında bu işletim sistemini kullanan ve geliştiren gönüllü kullanıcıları sayesinde, tüm bir işletim sistemini tek başına geliştirmek zorunda kalmaz. Tüm Linux katkıcılarının yaptığı geliştirmeler, onu temel alan Ubuntu'yu da doğrudan geliştirir.
Ubuntu Canonical Ltd. ve Mark Shuttleworth tarafından finanse edilmektedir. Mark Shuttleworth, 8 Temmuz 2005'te, Ubuntu'nun uzun vadede geleceğinin korunması ve gelişiminin sürdürülebilmesi için Ubuntu Vakfı'nı kurmuştur ve başlangıç fonu olarak 10 milyon dolarlık bir bağışında bulunmuştur.(kaynak)
Ubuntu'nun altı ayda bir yeni sürümünü yayınlanmaktadır. Canonical, iki yılda bir yayınlanan LTS (Uzun Süreli Destek; Long Term Support) sürümlerine, hem masaüstü için hem de sunucu ortamlarında 5 yıl boyunca güncelleme desteği sunmaktadır. Ara sürümler için ise 9 ay boyunca güvenlik yamaları, geliştirmeleri ve yazılım güncelleştirmeleri desteği sunulmaktadır.
Canonical; Ubuntu Desktop, Ubuntu Server, Ubuntu Touch, Ubuntu TV ve Ubuntu for Android türevlerini resmi olarak geliştirmekte ve kullanıcılarını desteklemektedir. Ayrıca Ubuntu-benzeri Kubuntu, Ubuntu GNOME, Edubuntu, Xubuntu, Lubuntu, UbuntuKylin, Ubuntu Studio ve Mythbuntu türevlerinin de gelişimine katkı sunmaktadır.(kaynak1, kaynak2)
Ubuntu sözcüğü, Zulu dilinde "insanlık" anlamına gelir, aynı zamanda "başkalarına karşı merhametli, şefkatli, iyiliksever" olmak gibi insani değerlerin temel alındığı bir dünya görüşüdür. Buradan hareketle Ubuntu, İnsanlık için Linux (Linux For Human Beings) sloganını kullanır.